شنبه ۱ تیر ۱۳۹۲ - ۱۵:۲۲
۰ نفر

بسیاری از افرادی که به‌طور مستقیم با بورس کالای ایران سروکار ندارند، گمان می‌کنند که تنها کارکرد این بورس کشف قیمت کالاهای مختلف براساس عرضه و تقاضاست و این بازار به‌جز اینکه محلی برای قیمت‌گذاری باشد، وظیفه دیگری ندارد.

اما با نگاهی به اوضاع بازار کالاهای اساسی در قبل و بعد از تأسیس بورس کالا به یک مزیت بزرگ دیگر بورس کالا پی می‌بریم و آن، بهبود سیستم توزیع کالاها و حذف رانت‌های کلان در این بخش است. پیشینه تشکیل بورس کالای ایران به ایجاد سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران در سال 82و بورس کشاورزی در سال 83برمی‌گردد.

درآن دوران و پس از طی مراحل قانونی و احساس نیاز مسئولان ارشد اقتصادی به یک بورس برای مبادلات کالاهای مختلف و همچنین تنظیم قیمت کالاهای اساسی باعث شد تا بورس کالای ایران به‌صورت یکپارچه از ابتدای مهر سال 86فعالیت خود را با شمار محدودی کارگزار در 2رینگ فلزی و کشاورزی آغاز کند. در بهمن همان سال نیز محصولات پتروشیمی به بورس کالا راه یافتند تا این بورس با 3رینگ فلزات، کشاورزی و پتروشیمی به‌کار خود ادامه دهد. از آن زمان تاکنون چهره بورس کالا با ورود شرکت‌ها و محصولات استراتژیک به کلی تغییر کرده و اکنون شکی نیست که در حال حاضر نرخ بسیاری از کالاهای مهم چون انواع محصولات فولادی و پتروشیمی کشور در بورس کالا کشف نرخ می‌شود.

اما در بررسی اهداف تأسیس بورس کالا به موضوع مهم دیگری می‌رسیم که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است و آن بحث «توزیع کالا» است. در ابتدای افتتاح بورس کالا قرار بود تا دولت بتواند از طریق بورس کالا به اهداف خود برای توزیع نظام‌مند کالاهای اساسی برسد که به اعتقاد کارشناسان یکی از مزایای پنهان تشکیل بورس کالا بهبود سیستم توزیع کالاهای مختلف بوده، به‌طوری که بیشتر نگاه‌ها به قیمت‌های کشف شده بر تابلوی بورس معطوف است و کارکردهای دیگر بورس نادیده گرفته می‌شود.

حذف رانت

با نگاهی به اوضاع بازار کالاهای اساسی در قبل و بعد از تأسیس بورس کالا به یک مزیت بزرگ دیگر بورس کالا پی می‌بریم و آن، بهبود سیستم توزیع کالاها و حذف رانت‌های کلان در این بخش است. باید قبول کنیم که با تأسیس بورس کالای ایران سیستم توزیع کالاهای مختلف به‌خصوص محصولات فلزی و پتروشیمی قانونمند و شفاف‌تر از گذشته شده است. البته در بخش کشاورزی به‌دلیل پراکندگی تولیدکنندگان و پایدار ماندن سیستم سنتی این بازار، معامله از طریق بورس کالا هنوز نتوانسته تأثیر قابل‌توجه در توزیع محصولات کشاورزی بگذارد.

پایان توزیع بی‌نظم آهن آلات

در حال حاضر انواع و اقسام کالاهای صنعتی، معدنی، پتروشیمی و فراورده‌های نفتی در بورس کالا پذیرفته شده و در هر هفته محموله‌های سنگینی در این بازار مورد معامله قرار می‌گیرد اما با توجه به اینکه قبل از انجام معاملات، شرایط تحویل کالا مشخص بوده تاکنون مشکلی در این زمینه رخ نداده است. با ایجاد بورس فلزات از سال ۸۲ و عرضه محصولات شرکت‌های بزرگی همچون ذوب‌آهن اصفهان، فولاد مبارکه، شرکت ملی مس و ده‌ها شرکت دیگر رانت‌های زیادی از سیستم توزیع حذف شد و اقدامات بعدی دولت در این زمینه نشان از رضایت کامل از عملکرد بورس کالا است.

کد خبر 219911
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز